کشورهای آمریکای جنوبی

آمریکای جنوبی قارهای است که به طور کامل در نیمکره غربی و عمدتاً در نیمکره جنوبی قرار دارد و بخش نسبتاً کوچکی از آن در شمالیترین نقطه قاره در نیمکره شمالی واقع شده است. همچنین میتوان آن را به عنوان زیرمنطقه جنوبی یک قاره واحد به نام آمریکا توصیف کرد.

آمریکای جنوبی از غرب با اقیانوس آرام و از شمال و شرق با اقیانوس اطلس هممرز است، آمریکای شمالی و دریای کارائیب در شمالغرب آن قرار دارند. این قاره معمولاً شامل دوازده کشور مستقل است: آرژانتین، بولیوی، برزیل، شیلی، کلمبیا، اکوادور، گویان، پاراگوئه، پرو، سورینام، اروگوئه و ونزوئلا؛ دو قلمرو وابسته: جزایر فالکلند و جورجیای جنوبی و جزایر ساندویچ جنوبی؛ و یک قلمرو داخلی: گویان فرانسه. علاوه بر این، جزایر پادشاهی هلند، جزیره اسنشن، جزیره بووه، پاناما و ترینیداد و توباگو نیز میتوانند بخشی از آمریکای جنوبی محسوب شوند.

آمریکای جنوبی مساحتی برابر با ۱۷٬۸۴۰٬۰۰۰ کیلومتر مربع (۶٬۸۹۰٬۰۰۰ مایل مربع) دارد. جمعیت آن در سال ۲۰۲۱ بیش از ۴۳۴ میلیون نفر برآورد شده است. آمریکای جنوبی از نظر مساحت چهارمین (پس از آسیا، آفریقا و آمریکای شمالی) و از نظر جمعیت پنجمین (پس از آسیا، آفریقا، اروپا و آمریکای شمالی) قاره بزرگ است. برزیل بدون شک پرجمعیتترین کشور آمریکای جنوبی است که بیش از نیمی از جمعیت قاره را در خود جای داده و پس از آن کلمبیا، آرژانتین، ونزوئلا و پرو قرار دارند. در دهههای اخیر، برزیل همچنین نیمی از تولید ناخالص داخلی قاره را به خود اختصاص داده و به نخستین قدرت منطقهای قاره تبدیل شده است.

بخش عمده جمعیت در سواحل غربی یا شرقی قاره زندگی میکنند، در حالی که مناطق داخلی و جنوب دور کمجمعیت هستند. در جغرافیای بخش غربی آمریکای جنوبی رشتهکوه آند غالب است. در مقابل، بخش شرقی شامل مناطق مرتفع و دشتهای وسیعی است که رودخانههایی مانند آمازون، اورینوکو و پارانا در آن جریان دارند. بیشتر قاره در مناطق گرمسیری قرار دارد، به جز بخش قابل توجهی از مخروط جنوبی که در عرضهای جغرافیایی میانی واقع شده است.

چشمانداز فرهنگی و قومی قاره از تعامل میان بومیان با فاتحان و مهاجران اروپایی و در سطح محلیتر با بردگان آفریقایی شکل گرفته است. با توجه به تاریخ طولانی استعمار، اکثریت قریب به اتفاق ساکنان آمریکای جنوبی به زبان اسپانیایی یا پرتغالی صحبت میکنند و جوامع و دولتهای آن غنی از سنتهای غربی هستند. در مقایسه با اروپا، آسیا و آفریقا، آمریکای جنوبی در قرن بیستم قارهای نسبتاً آرام با تعداد کمی جنگ بوده است.